Obsunięcie się ziemi w kopalni

Czytelniku!
Prosimy pamiętać, że wszelkie informacje i pomoce zawarte na naszej stronie nie zastąpią własnej konsultacji ze specjalistą/profesjonalistą. Korzystanie z treści zawartych na naszym blogu w praktyce zawsze powinno być konsultowane z odpowiednio wykwalifikowanymi ekspertami. Redakcja i wydawcy tego portalu nie ponoszą odpowiedzialności ze stosowania porad opublikowanych w serwisie.

Obsunięcie się ziemi w kopalni to złożony problem, który wiąże się z wieloma aspektami technicznymi, środowiskowymi i bezpieczeństwa pracowników. Ten artykuł poświęcony jest zgłębieniu tego tematu, przedstawieniu głównych przyczyn tego zjawiska, analizie skutków oraz metodom zapobiegania obsunięciom ziemi w kopalniach.

Przyczyny Obsunięć Ziemi
Obsunięcia ziemi w kopalniach są często wynikiem wielu czynników, z których najważniejsze to:

  1. Eksploatacja podziemna: Główną przyczyną obsunięć ziemi w kopalniach jest wydobywanie minerałów i surowców z wnętrza ziemi. To narusza naturalną strukturę geologiczną, osłabiając stabilność skał.
  2. Niewłaściwe projektowanie kopalni: Błędy w projektowaniu kopalni, takie jak złe określenie kierunku wydobycia lub niewłaściwe wsparcie tuneli, mogą prowadzić do obsunięć ziemi.
  3. Woda gruntowa: Woda gruntowa może wpływać na stabilność kopalni. Jeśli nie jest odpowiednio kontrolowana, może prowadzić do osłabienia struktury skalnej i inicjacji obsunięć.
  4. Złe zarządzanie odpadami: Gromadzenie odpadów w kopalniach bez odpowiednich środków zabezpieczających może prowadzić do nagromadzenia ciężaru, który naciska na skały i zwiększa ryzyko obsunięć.

Skutki Obsunięć Ziemi
Obsunięcie się ziemi w kopalniach może mieć poważne konsekwencje, w tym:

  1. Rozruszanie infrastruktury: Obsunięcie ziemi może uszkodzić infrastrukturę kopalni, włączając w to ciężki sprzęt i urządzenia.
  2. Zagrożenie życia pracowników: Pracownicy kopalni są narażeni na niebezpieczeństwo w przypadku obsunięć ziemi, co może prowadzić do poważnych obrażeń lub nawet śmierci.
  3. Straty finansowe: Obsunięcia ziemi mogą prowadzić do znacznych strat finansowych, zarówno przez straty w wydobywanych surowcach, jak i koszty napraw.

Zapobieganie Obsunięciom Ziemi
Aby zapobiec obsunięciom ziemi w kopalniach, konieczne jest zastosowanie szeregu środków ostrożności, w tym:

  1. Monitorowanie geologiczne: Regularne monitorowanie struktury geologicznej i poziomu wód gruntowych pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych zagrożeń.
  2. Zastosowanie wsparcia tuneli: Odpowiednie wsparcie tuneli i korytarzy poprzez stosowanie kruszyw i materiałów stabilizujących jest kluczowe.
  3. Zarządzanie odpadami: Odpowiednie zarządzanie odpadami, w tym ich wydobywanie z kopalni i ich bezpieczne składowanie, może zmniejszyć ryzyko obsunięć.
  4. Szkolenie pracowników: Pracownicy kopalni powinni być przeszkoleni w zakresie bezpiecznych praktyk pracy i reakcji na potencjalne zagrożenia.

Obsunięcie się ziemi w kopalniach to problem, który wymaga kompleksowego podejścia. Przyczyny tego zjawiska są zróżnicowane, a skutki mogą być katastrofalne. Jednak odpowiednie zarządzanie, monitorowanie i edukacja pracowników są kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia bezpiecznych warunków pracy w kopalniach. Warto inwestować w badania geologiczne i technologie, które pomogą zwiększyć stabilność kopalni i ograniczyć ryzyko obsunięć ziemi.

Jakie są przyczyny obsunięć ziemi w kopalniach?

Przyczyny Obsunięć Ziemi w Kopalniach
W kontekście górnictwa, obsunięcia ziemi stanowią jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla pracowników oraz infrastruktury kopalni. Są to zdarzenia, które mogą wywołać katastrofalne skutki, zarówno pod względem ludzkim, jak i ekonomicznym. W niniejszym artykule omówimy główne przyczyny obsunięć ziemi w kopalniach, analizując czynniki geologiczne, techniczne oraz ludzkie, które wpływają na to ryzyko.

1. Struktura Geologiczna
Jednym z kluczowych czynników wpływających na obsunięcia ziemi w kopalniach jest struktura geologiczna obszaru wydobywczego. Niejednokrotnie kopalnie prowadzone są w obszarach, gdzie występują warstwy skalne o różnym stopniu stabilności. Skały łupkowe, margle czy wapienie mogą być podatne na pękanie i rozpad, co zwiększa ryzyko osunięć.

2. Wydobycie Górnicze
Proces wydobycia górniczego może znacząco wpłynąć na stabilność terenu. Wydobywanie minerałów i skał zmienia naturalną równowagę geologiczną. Przykładem jest metoda eksploatacji górniczej, w której stosuje się komorowe wydobywanie, co prowadzi do utworzenia pustek w skałach. Te pustki, zwane komorami górniczymi, mogą kumulować napięcia i prowadzić do obniżenia nośności skał, co z kolei zwiększa ryzyko obsunięć.

3. Warunki Klimatyczne
Warunki atmosferyczne odgrywają istotną rolę w procesach obsunięć ziemi. Opady deszczu, woda gruntowa oraz zmiany temperatury mogą wpływać na stabilność skał. Woda może zmniejszać zwartość skał, prowadząc do erozji i obniżenia ich wytrzymałości. Cykliczne zmiany temperatury mogą powodować rozszerzanie i kurczenie się skał, co zwiększa ryzyko pęknięć.

4. Technologia Wydobycia
Technologie wydobycia górniczego mają duży wpływ na stabilność kopalni. Użycie ciężkiego sprzętu, wiertnic, detonacji czy chemicznych środków pomocniczych może prowadzić do uszkodzeń struktury skalnej. To z kolei zwiększa prawdopodobieństwo obsunięć ziemi.

5. Błędy Ludzkie
Wielokrotnie błędy ludzkie, zarówno w planowaniu, jak i eksploatacji kopalni, są główną przyczyną obsunięć ziemi. Niedostateczna ocena geologiczna, niewłaściwe zarządzanie odpadami górniczymi, ignorowanie zaleceń bezpieczeństwa, czy niewłaściwa konserwacja infrastruktury mogą prowadzić do katastrof. Przyczyny obsunięć ziemi w kopalniach są wielofazowe i złożone. Wymagają one stałego nadzoru, odpowiedniego planowania oraz wdrożenia skutecznych środków zapobiegawczych. Zrozumienie tych przyczyn i ich kompleksowych oddziaływań jest kluczowe, aby minimalizować ryzyko obsunięć ziemi i chronić pracowników oraz infrastrukturę górniczą. Wymaga to współpracy geologów, inżynierów górniczych oraz odpowiednich organów regulacyjnych, aby zapewnić bezpieczeństwo w sektorze górniczym.

obsunięcie się ziemi w kopalni

Gdzie i kiedy doszło do największych obsunięć ziemi w historii górnictwa?

Największe obsunięcia ziemi w historii górnictwa to dramatyczne wydarzenia, które miały miejsce w różnych częściach świata w różnych okresach czasu. Te katastrofy związane z górnictwem były wynikiem skomplikowanego połączenia czynników, takich jak geologia terenu, technologia wydobycia oraz nieodpowiednie zarządzanie ryzykiem. Oto kilka przykładów, gdzie i kiedy doszło do największych obsunięć ziemi w historii górnictwa.

  1. Avalanche Lake, USA (1903):
    Jednym z najtragiczniejszych wypadków w historii górnictwa w Stanach Zjednoczonych było obsunięcie się ziemi w kopalni Frank w stanie Montana. Miało to miejsce w 1903 roku. Przyczyną katastrofy było nieodpowiednie wspieranie stropu i ścianek kopalni, co spowodowało nagłe zapadnięcie się ziemi. W wyniku tego wypadku zginęło 168 górników.
  2. Chile (2010):
    W 2010 roku w kopalni San José w Chile doszło do spektakularnego wypadku, który przyciągnął uwagę całego świata. 33 górnicy utknęło pod ziemią na głębokości około 700 metrów po zawaleniu się jednego z chodników. Ratunek trwał aż 69 dni, zanim udało się wszystkich uratować. To zdarzenie podkreśliło nie tylko ryzyko związane z głębokim górnictwem, ale także heroiczne wysiłki ratowników.
  3. Polska (2006):
    W Polsce również mieliśmy smutny udział w historii obsunięć ziemi w górnictwie. W 2006 roku w kopalni „Halemba” w Ruda Śląska doszło do tragedii, gdy skorodowany filar zawalił się, powodując śmierć 23 górników. To wydarzenie doprowadziło do wzmożonych działań w zakresie bezpieczeństwa i modernizacji polskiego górnictwa.
  4. Chiny (1942):
    Jednym z największych wypadków w historii światowego górnictwa miało miejsce w 1942 roku w Chinach. W wyniku obsunięcia się ziemi w kopalni Honkeiko zginęło około 1 549 górników. Przyczyną katastrofy było nadmiernie duże obciążenie kopalni oraz nieprzestrzeganie norm bezpieczeństwa.
  5. Kolumbia (1985):
    W kopalni Armero w Kolumbii w 1985 roku doszło do katastrofy, w której zginęło 23 górników. Przyczyną obsunięcia się ziemi była nieprawidłowa eksploatacja węgla oraz brak odpowiednich środków bezpieczeństwa.

Obsunięcia ziemi w historii górnictwa to bolesne lekcje, które przypominają o konieczności dbania o bezpieczeństwo górników i stosowania najlepszych praktyk w dziedzinie wydobycia surowców naturalnych. Dzięki wyciągniętym wnioskom i ścisłemu przestrzeganiu norm bezpieczeństwa można minimalizować ryzyko podobnych katastrof w przyszłości. Wspomniane wydarzenia to także przypomnienie o ogromnym trudzie i poświęceniu osób pracujących w górnictwie, których praca jest kluczowa dla naszego społeczeństwa.

kopalnia wypadek

Jakie są skutki obsunięć ziemi dla środowiska naturalnego?

Obsunięcie się ziemi, zwane również osuwiskiem, to zjawisko, które ma znaczący wpływ na środowisko naturalne. Choć głównym celem tego tekstu jest omówienie skutków obsunięć ziemi dla środowiska naturalnego, warto zaznaczyć, że osuwiska występują nie tylko w kopalniach, ale również w innych obszarach o różnych warunkach geologicznych.

Skutki obsunięć ziemi dla środowiska naturalnego mogą być katastrofalne i obejmują:

  1. Zniszczenie ekosystemów:
    Obsunięcie się ziemi niszczy siedliska roślin i zwierząt, co prowadzi do utraty różnorodności biologicznej. Ekosystemy, które były stabilne przez wiele lat, mogą zostać zniszczone w ciągu chwil.
  2. Utrata gleby:
    Osuwiska mogą zabrać znaczne ilości gleby, która jest cennym zasobem naturalnym. Utrata tej warstwy gleby może wpłynąć na spadek jakości gleby i utrudnić uprawę roślin.
  3. Zanieczyszczenie wód:
    Obsunięcia ziemi mogą spowodować zanieczyszczenie wód rzek i jezior. W wyniku tych zjawisk może dojść do uwolnienia substancji chemicznych lub toksycznych, które były zakopane w ziemi. To z kolei może zaszkodzić faunie wodnej i ludziom korzystającym z tych zasobów wodnych.
  4. Modyfikacje krajobrazu:
    Osuwiska zmieniają krajobraz na stałe. Tworzą charakterystyczne uskoki terenu, zmieniając wygląd danego obszaru. To może mieć wpływ na lokalną kulturę i społeczność.
  5. Zagrożenie życia i mienia:
    Obsunięcia ziemi mogą zagrażać życiu i mieniu ludzi. Budynki, infrastruktura, a nawet całe miasta mogą zostać zniszczone lub uszkodzone.
  6. Zmiany w ekosystemach wodnych:
    Jeśli osunięcie ziemi wystąpi w rejonie nadbrzeżnym, może spowodować zmiany w ekosystemach wodnych, takich jak mokradła i siedliska przybrzeżne. To z kolei wpływa na migracje ryb i ptaków wodnych.
  7. Zakłócenie cyklu węgla:
    Obsunięcia ziemi mogą wprowadzać zmiany w cyklu węgla, zwłaszcza jeśli obszar ten jest zalesiony. Uwalniając ogromne ilości dwutlenku węgla, osuwiska mogą przyczyniać się do wzrostu stężenia tego gazu w atmosferze, co jest czynnikiem wpływającym na zmiany klimatu.
  8. Trudności w rekultywacji:
    Po wystąpieniu osunięcia ziemi, rekultywacja terenu staje się trudnym i kosztownym zadaniem. Przywrócenie naturalnych warunków wymaga czasu, zasobów i wysiłku.
  9. Erozja gleby:
    Osuwiska mogą przyspieszać erozję gleby na skutek nagłego przemieszczenia dużych ilości ziemi. To zjawisko może wpłynąć na utratę żyzności gleby i pogorszenie warunków uprawy roślin.
  10. Migracje ludności:
    W wyniku obsunięć ziemi ludzie często zmuszeni są opuszczać swoje domy i miejsca pracy, co prowadzi do migracji ludności i zmian społecznych.

Wnioski są jasne: obsunięcia ziemi stanowią poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Dlatego konieczne jest podejmowanie środków zaradczych, monitorowanie potencjalnie zagrożonych obszarów i dążenie do zrównoważonego gospodarowania zasobami naturalnymi, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia tego typu katastrof.

kopalnia obsunięcie ziemi

Jakie środki ostrożności stosuje się w kopalniach, aby zapobiec obsunięciom ziemi?

Ochrona przed obsunięciami ziemi w kopalniach stanowi kluczowy element działalności górniczej, mający na celu zapewnienie bezpieczeństwa pracowników oraz infrastruktury. W celu skutecznego zapobiegania tego rodzaju zdarzeniom, stosuje się szeroki zakres środków ostrożności i technik inżynieryjnych, które są nieodłączną częścią standardowych procedur górniczych.

Monitoring geotechniczny: Jednym z podstawowych kroków w prewencji obsunięć ziemi jest systematyczny monitoring geotechniczny. Wykorzystuje się różnorodne narzędzia, takie jak czujniki ciśnienia wód gruntowych, dalmierze laserowe, czy też drony do skanowania terenu. Dzięki temu możliwe jest ciągłe monitorowanie stanu stropu i ścian kopalnianych, identyfikacja ewentualnych zagrożeń oraz wczesne wykrywanie znaków niebezpieczeństwa.

Systemy wzmocnienia górotworu: W kopalniach stosuje się także zaawansowane techniki wzmocnienia górotworu, które mają na celu zwiększenie jego stabilności. Jednym z takich rozwiązań jest wykorzystanie kotwic, które wbija się w skały lub strop kopalni w celu zwiększenia ich wytrzymałości. Ponadto, stosuje się również rozwiązania zbrojeniowe, takie jak siatki stalowe czy siatki z włókien szklanych, które zapobiegają rozpadaniu się górotworu.

Kontrola napięć wewnątrz górotworu: W miarę postępującej eksploatacji kopalni, napięcia wewnątrz górotworu mogą ulegać zmianom. Dlatego też ważnym środkiem ostrożności jest kontrolowanie tych napięć i ich równoważenie. Często stosuje się techniki odłuszczania, które polegają na usuwaniu warstw skalnych z obszarów narażonych na osunięcia, aby zmniejszyć napięcia wewnętrzne.

Systemy odwadniające: Nadmierna wilgoć w kopalniach może wpłynąć na stabilność górotworu, dlatego istotne jest efektywne odwadnianie. Kopalnie wyposaża się w systemy pomp do usuwania wody z wnętrza kopalni, co pomaga w utrzymaniu stabilności terenu.

Procedury awaryjne i ewakuacja: W przypadku zagrożenia obsunięciem ziemi, kopalnie muszą być wyposażone w odpowiednie procedury awaryjne. Pracownicy muszą być przeszkoleni w zakresie postępowania w przypadku zagrożenia oraz wiedzieć, jak bezpiecznie ewakuować się z obszaru kopalni.

Zastosowanie nowoczesnych technologii: Współczesne technologie, takie jak systemy monitoringu w czasie rzeczywistym, modele numeryczne górotworu oraz sztuczna inteligencja, stanowią coraz ważniejszy element w zapobieganiu obsunięciom ziemi w kopalniach. Te narzędzia pozwalają na szybką analizę danych geotechnicznych i podejmowanie środków zapobiegawczych w czasie rzeczywistym, zapobieganie obsunięciom ziemi w kopalniach to kompleksowe zadanie, które wymaga zastosowania różnorodnych środków ostrożności oraz ścisłego przestrzegania procedur bezpieczeństwa. Dzięki nowoczesnym technologiom i ciągłemu monitorowaniu możliwe jest minimalizowanie ryzyka związanego z tym rodzajem zagrożenia, co przekłada się na bezpieczeństwo pracowników oraz stabilność operacji górniczych.

obsunięcie ziemi w kopalni

Czy istnieją technologie i innowacje zmniejszające ryzyko obsunięć ziemi w górnictwie?

Górnictwo to przemysł o wielkim znaczeniu dla gospodarki, dostarczający surowce niezbędne do produkcji wielu towarów i energii. Niemniej jednak, jest to branża charakteryzująca się wysokim ryzykiem, zwłaszcza jeśli chodzi o obsunięcia ziemi w kopalniach. Obsunięcia ziemi stanowią jedno z największych zagrożeń dla pracowników oraz infrastruktury górniczej. Dlatego ważne jest poszukiwanie nowych technologii i innowacji, które mogą pomóc w zmniejszeniu tego ryzyka. Jednym z kluczowych wyzwań w górnictwie jest kontrola i stabilizacja masywów skalnych. Obsunięcia ziemi mogą być spowodowane przez różne czynniki, takie jak zmiany w ciśnieniu i naprężeniach w skałach, procesy geologiczne czy błędy w projektowaniu wyrobisk. Jednak nowoczesne technologie pozwalają na monitorowanie i zarządzanie tymi czynnikami w czasie rzeczywistym.

Systemy monitoringu geotechnicznego są jednym z najważniejszych narzędzi w walce z obsunięciami ziemi. Zaawansowane czujniki geotechniczne umożliwiają ciągłe śledzenie ruchów skał i gruntów w kopalniach. Te dane są przetwarzane przez specjalne oprogramowanie, które może wykrywać niepokojące zmiany i generować alarmy, aby ostrzec pracowników i zarządzających kopalnią przed potencjalnym zagrożeniem.

Innowacyjne technologie wzmocnienia i stabilizacji stanowią kolejny obszar, w którym dokonują się postępy. Zastosowanie zaawansowanych materiałów, takich jak włókna węglowe, polimery czy mikroskalowane cząstki, pozwala zwiększyć wytrzymałość konstrukcji górniczych i zapobiec ich uszkodzeniom. Ponadto, nowe technologie w dziedzinie wiercenia i wstrzykiwania cementu pozwalają na bardziej precyzyjne i skuteczne prace wzmocnienia skał.

Rozwój technologii informatycznych również przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa w górnictwie. Zaawansowane systemy modelowania numerycznego pozwalają na dokładne symulacje warunków panujących w kopalniach, co umożliwia inżynierom i geologom lepsze zrozumienie procesów geologicznych i przewidywanie potencjalnych zagrożeń. Ponadto, sztuczna inteligencja może analizować ogromne ilości danych z monitoringu geotechnicznego i wykrywać wzorce, które mogą wskazywać na zbliżające się obsunięcie ziemi.

Warto także zaznaczyć, że szkolenie pracowników odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu obsunięciom ziemi. Pracownicy górniczy muszą być świadomi ryzyka i być przeszkoleni w zakresie postępowania w przypadku zagrożenia. Nowoczesne symulatory oraz programy szkoleniowe pozwalają na doskonalenie umiejętności i zwiększenie świadomości pracowników, górnictwo to branża, która wciąż się rozwija i stawia sobie za cel zmniejszenie ryzyka związanego z obsunięciami ziemi. Dzięki zaawansowanym technologiom, systemom monitoringu, innowacyjnym technikom wzmocnienia i modelowaniu numerycznemu oraz odpowiedniemu szkoleniu pracowników, możemy znacząco poprawić bezpieczeństwo w górnictwie. Wciąż pozostaje wiele do zrobienia, ale ciągłe innowacje i rozwijająca się wiedza pozwalają nam kierować się ku bardziej bezpiecznej przyszłości tej ważnej branży.

wypadek w kopalni

Jakie są najnowsze doniesienia i badania naukowe dotyczące obsunięć ziemi w kopalniach?

W dzisiejszych czasach, obsunięcia ziemi w kopalniach stanowią jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla pracowników i infrastruktury górniczej. Badania naukowe oraz rozwijające się technologie w dziedzinie inżynierii górniczej i geologii przyczyniły się do coraz lepszego zrozumienia tego zjawiska oraz opracowania skutecznych strategii zapobiegania oraz minimalizowania skutków obsunięć ziemi w kopalniach. Poniżej przedstawiamy najnowsze doniesienia i badania w tej dziedzinie.

Niezwykle skomplikowana natura obsunięć ziemi
Badania nad obsunięciami ziemi w kopalniach ujawniają, że ich natura jest niezwykle skomplikowana. To zjawisko może być spowodowane przez wiele czynników, w tym geologiczne, hydrogeologiczne, techniczne i eksploatacyjne. Najnowsze badania skupiają się na identyfikowaniu tych czynników oraz opracowywaniu metod diagnozowania i monitorowania potencjalnych zagrożeń.

Zastosowanie zaawansowanych technologii monitoringu
W ostatnich latach naukowcy i inżynierowie górniczy wprowadzili do praktyki zaawansowane technologie monitoringu, które umożliwiają ciągłe śledzenie zmian w strukturze geologicznej oraz zachowaniu się skał w kopalniach. Wykorzystuje się między innymi sejsmografię, georadary, systemy wizualizacji 3D oraz czujniki geotechniczne. Te narzędzia pozwalają na wcześniejsze wykrycie potencjalnych obsunięć i podjęcie odpowiednich działań zapobiegawczych.

Modele numeryczne i analizy geologiczne
Najnowsze badania naukowe w dziedzinie obsunięć ziemi w kopalniach skupiają się także na rozwijaniu zaawansowanych modeli numerycznych oraz analiz geologicznych. Te modele pozwalają na symulowanie różnych scenariuszy i ocenę ich wpływu na stabilność kopalni. Dzięki nim można opracowywać bardziej precyzyjne strategie zarządzania ryzykiem i planowania eksploatacji.

Innowacyjne techniki wzmocnienia
W odpowiedzi na zagrożenia związane z obsunięciami ziemi, inżynierowie opracowują coraz bardziej zaawansowane techniki wzmocnienia geologicznego. Dotyczy to zarówno wzmocnienia skał, jak i stropów oraz ścian kopalni. Badania nad nowymi materiałami i metodami montażu pozwalają zwiększyć bezpieczeństwo pracowników i infrastruktury górniczej.

Wpływ zmian klimatycznych
Warto również zwrócić uwagę na wpływ zmian klimatycznych na obsunięcia ziemi w kopalniach. Wzrost temperatury oraz zmiany opadów mogą wpływać na destabilizację struktur geologicznych. Dlatego też naukowcy intensywnie badają ten aspekt i starają się opracować strategie adaptacyjne, które uwzględniają zmieniające się warunki środowiskowe. Najnowsze doniesienia i badania naukowe w dziedzinie obsunięć ziemi w kopalniach koncentrują się na zrozumieniu skomplikowanej natury tego zjawiska oraz opracowywaniu skutecznych metod zapobiegania i monitorowania. Zaawansowane technologie, modele numeryczne oraz innowacyjne techniki wzmocnienia geologicznego pozwalają na podniesienie poziomu bezpieczeństwa w górnictwie, co ma kluczowe znaczenie dla pracowników oraz efektywności eksploatacji kopalni. W obliczu zmieniających się warunków klimatycznych, badania nad obsunięciami ziemi nabierają jeszcze większego znaczenia, aby odpowiednio reagować na nowe wyzwania związane z tą problematyką.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

trzynaście + 6 =